Standardize doğal hammaddelerle; koruyucu ve tedavi edici alanda inovatif ürünleri, üniversitelerle işbirliği içinde geliştirerek insanlığın hizmetine sunan ENA Farma’nın Yönetim Kurulu Başkanı Meryem Özselanik ile bir söyleşi gerçekleştirdik:
ENA Farma ne zaman kuruldu? Faaliyetlerinden biraz bahseder misiniz?
Türkiye’de olmayan bitkisel içerikli ürünleri geliştirmek ve Türk tıbbının hizmetine sunmak amacıyla 2008 yılında kurulan firmamız, Türkiye’de üretimi olmayan bitkisel hammadde içerikli ürünlerin üretimi ile işe başlamış, daha sonra yine piyasanın ihtiyacı doğrultusunda pediatri, KBB, dermatoloji ve dahiliye alanındaki ürünlerle sektörde faaliyetine devam etmektedir. Sağlıklılık halinin korunması ve tedavide yaşam kalitesini yüksek tutarak, ilaçlarını tavsiye eden doktorları ve hastaları memnun etmeyi ilke edinmiştir. Tüm ticari faaliyetlerimizde, eczacılık sektörü içinde çalışma disiplinimizde var olan bütün sosyal, kültürel ve etik değerleri sahipleniyor, ulusal ve uluslararası tüm kurallara uygun çalışmalar yapıyoruz. Tüm faaliyetlerimizi, çevreye zarar vermeyecek ve onu gelecek kuşaklara taşıyabilmek için gerekli özeni en üst düzeyde gösterecek şekilde planlıyoruz. Güçlü bir girişimci ruha sahibim. Yaptığım işi çok seviyorum. Halk sağlığını doğal yollardan korumak için çalışıyoruz.
Ürünleriniz hakkında bilgi verebilir misiniz?
Ürünlerimiz ile tedavi alacak hastaların bitkilerle tedavi konusunda uzman ellere güven duymasını sağlayacak bilgi ve deneyime sahip ENA Farma ekibi; işbirliğinde bulunduğumuz eczacılık fakülteleri/farmakognozi bölümleri akademisyenleri ve uluslararası kabul görmüş tedavi ajanlarını üreten hammadde üreticileri ile birlikte spesifik ürünler üretmeyi başarmış, kuruluşunun ilk yıllarından bu yana önemli yeniliklere öncülük ederek, nitelikli ürünleri Türk tıbbının kullanımına kazandırmıştır. Şu anda 8 ürünümüz bulunmaktadır. Bunlar: Cold-Mix Damla, Maxerin Cooler Solüsyon, Carven-S Bitkisel Kekik Şurubu, Babi-x Zen Bitkisel Şurup, Baybay Forte Damla, Carven Kids Bitkisel Kekik Şurubu, Bitrin Bit Spreyi ve Fitomed Drog Bitki Çaylarıdır.
Cold-Mix inhaler Damla doğal bileşenleriyle üst solunum yolu enfeksiyonların da sıklıkla karşılaşılan burun akıntısı ve tıkanıklığının giderilmesinde iyileşme sürecinin kısaltılmasına ve tedaviye ek olabilecek antibiyotiğe ihtiyacın azalmasına yardımcı olup yüksek antiviral ve antibakteriyel etki sağlar.
Maxerin Cooler Solüsyon; gerilim tipi hafif ve orta şiddetli baş ağrısında, küme tipi baş ağrısında ve hafif-orta şiddetli migren ağrılarında haricen kullanım içindir. Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi’nden Prof. Dr. Ulvi Zeybek Hoca ve ekibi ile bu ürünü geliştirdik. Çok iyi bir ağrı kesici.
Carven-S Bitkisel Kekik Şurubu; Antibakteriyel ve antiviral etki göstererek bronşit, boğmaca ve üst solunum yolu enfeksiyonlarında, kuru ve balgamlı öksürükte, reflüye bağlı ses kısıklığı ve boğaz tahrişlerinde kullanılır.
Babi-x Zen Bitkisel Şurup; bebekler ve annelerin huzuru için organik Dereotu ve Zencefil içeren Gaz Giderici Şurup olarak kullanılır.
Baybay Forte Damla; strese bağlı uykusuzluk durumlarında strese karşı dayanıklılığı arttırarak uyku kalitesini yükselten % 100 bitkisel içerikli bir üründür.
Carven Kids Bitkisel Kekik Şurubu; çocuklarda Antibakteriyel ve antiviral etki göstererek bronşit, boğmaca ve üst solunum yolu enfeksiyonlarında kullanılır.
Sadece Eczaneler için Eczane Kalitesinde ürünler üretiyoruz… Üretimlerimizi; bitkisel hammaddelerde aranması gereken tüm koşullara uygun kalitedeki hammaddelerle, minimum yan etki profillerine -uyumu yüksek yardımcı malzemelerle, (renk, koku ve tad değiştiriciler kullanmadan) GMP (iyi üretim şartları), ISO 9001 ve ISO 13485 gibi üretim kurallarına uygun olarak ürettirmekteyiz. Novagenix Bioanalitik İlaç Ar-Ge Merkezi ile çalışıyoruz. Ayrıca ürünlerimizde tat konusu en önem verdiğimiz konulardan bir tanesidir.
Ürünlerinizi üretirken en çok neye dikkat ediyorsunuz?
Ürünlerimizde kullandığımız bitkisel hammaddelerin standardize olmasına dikkat ediyoruz. Bu bizim için olmazsa olmazımızdır. Kullanıcı dostu olmaya dikkat ediyoruz. Ürünlerimizde kullandığımız koruyucuların minimim doz ile maksimim koruma süresine sahip olmasına çalışıyoruz. Her seferinde ürünlerimizde koruyucuları biraz daha düşürüyoruz. Ürünlerimizde Stevia kullanıyoruz. Toksisitesi sıfır. Hammaddelerimizi Almanya’dan getiriyoruz. Avrupa Birliği monograflarını kullanıyoruz. Dünyadaki literatürleri tarıyoruz. Bugüne kadar 2053 literatürü medikal kadromuz taramış. Toplamda 10 ürünümüz için bu literatürleri taramışız. Bu bizim için çok büyük bir arşiv.
Fitomed bitki çaylarınız da vardı. Bunlar ile ilgili neler söylersiniz?
Adaçayı’ndan Ölmez çiçeğe, Mayıs Papatyasından Limon otuna kadar 28 çeşit bitkimiz var. Bitkilerimizde birçok analiz yapıyoruz. Kurutma derecelerine dikkat ediyoruz. Nem ve hava transferi yapmayan ambalajlar kullanıyoruz. Sonra paketliyoruz. Bitkileri biz yetiştiriyoruz. GAP şartlarında üretim gerçekleştiriyoruz. Bugünlerde ülkemizde GAP Belgesi düzenleyebilmenin bürokrasi proseslerinin oluşması için çalışmalar yapıyoruz… Kışın sıcak, yazın soğuk içilebilecek özel Fitomed tıbbi çaylarımız sadece eczanelerde satılmaktadır. Fitomed konusunda yaklaşık 2 bin eczacımıza eğitim verdik.
Geleneksel ve bitkisel ürünlerle ilgili Sağlık Bakanlığı’ndaki ihtisas komisyonunda da görev alıyorsunuz sanırım…
Evet. Komisyonumuzun adı; Geleneksel ve Bitkisel Ürünlerde Kalite ve Standardizasyon Komisyonu. Burada 5 ihtisas komisyonu var. Ben Kalite ve Pazarlama Komisyonunda görev alıyorum. Buradaki amacımız; bitkinin tohumunun kaliteli olmasından, üretim kalitesinden, iyi tarım uygulamalarından iyi hasat uygulamalarına ve iyi kurutma, iyi işleme, etken madde çıkartma uygulamalarıda dahil “Topraktan İlaca” olan tüm süreçleri kapsamaktadır. Etken maddede de GMP koşullarında etken madde üretimi önemli. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) bitkisel ürünlerde kullanılmak üzere bir logo tasarladı. Bu logoyu taşıyan ürünler TİTCK tarafından etkinlik, güvenlik ve kalite verileri incelenmiş ve onaylanmış ürünler olduklarını tüketiciye kanıtlamış olacak. Logo bir farkındalık oluşturacak. Tarım Bakanlığı’na bağlı gıda takviyelerinin de bu logoyu almaya hak kazanması gerekiyor. Sağlığa hitap eden hiçbir ürünün eczane dışında satılmasını istemiyoruz. Oluşacak yan etki profili en iyi eczacılardan döner. Bitkilerin ilaç etkileşimi yüksek. Sağlık Bakanlığı doktorlar için bir eğitim programı açtı. Doktorlar fitoterapiyi öğreniyorlar. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi ve Bezmialem Üniversitesi’nde tıbbi çaylar kalitesi konusunda eğitim vereceğim. Doktorlar Sağlık Bakanlığı’ndan izinli olmayan ürünleri reçete etmeyeceklerdir. Bitkisel ilaçları aktarlarda ve marketlerde artık konumlandırmayalım. Bitkisel ürünlerin yeri eczanelerdir.
FDA, ürünlerinizin içeriklerini onayladı ve belgelendirdi. Bu konuda bilgi verebilir misiniz?
2012 yılını ihracat yılı ilan etmiştik. Departman kurduk. Uluslararası pazardan birtakım datalar topladık. Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkelerine (MENA) doğru ciddi bir ihracat yönelimi başlamıştı. Bu bölgeleri ziyaret ettik. Pazar nasıl dönüyor diye bir araştırma yaptık. Ve gördük ki ABD menşeili ürünüz yoksa bu pazarlara girmek zor. FDA (Food and Drug Administration) onayı olduğu için ABD ürünleri buralarda satılabiliyor.FDA sürecinin başlaması 2013 yılı ortalarını buldu. Uluslararası bir danışman şirket ile birlikte çalıştık. Ürünlerin başvurularını yaptık. FDA, prosedür olarak geleneksel tıpta kullanılacak bitkileri onaylıyor, ürün onayı bu listeye göre yapıyor. Ürünün içindeki tüm eksipiyantları da onaylaması gerekiyor. Onay süreci biraz uzun ve biraz da pahalı. Türkiye’de buna bir destek yok. Sonuçta belgemizi aldık. Artık MENA ve ABD pazarına ihracat yapabildiğimiz 5 ürünümüz FDA’dan geçmiş durumda.
Yurt dışı pazarlar ile ilgili neler düşünüyorsunuz?
Politikamız kapsamında güncel tecrübelerimizi ve birikimlerimizi geleceği en uygun şekilde kurgulayarak gelişimimizi sürdürülebilir kılarken, yurt dışındaki pazarlara da açılarak hedeflerimizi katlayarak büyütmekteyiz. 2016 yılında Dubai (BAE) Kuveyt, Arnavutluk-Kosova, Sırbistan, İngiltere, Azerbaycan, İran’a ihracatlarımız oldu. Hedef ülkeler içerisinde Suudi Arabistan Pazarı ve Pakistan Pazarı var.
ENA Farma olarak hedefiniz nedir? Yeni ürünleriniz olacak mı bu yıl?
Farklı coğrafyalarda önleyici ve tamamlayıcı tıp alanında iyi üretim uygulamaları ile inovatif ürünler geliştirip, pazarlayarak sektöre yön veren pazar lideri olmak, şimdi ve gelecekte insan sağlığını doğal hammaddelerle koruyucu ve tedavi edici her türlü ürün ve içeriği geliştirmek, üretmek, bilinirliğini ve yaygın kullanımını sağlamak hedefindeyiz. ENA Farma Ekibi olarak, geleceğimizin mirasçıları olan çocuklarımıza ve ailelerine güvenle kullanabilecekleri yüksek standardizasyonda ürünler üretip sunmak istiyoruz. Bu yıl içerisinde 3 yeni ürünümüz daha eczane raflarında olacaktır. Kullanımları kolay ve tedaviye yönelik ürünler olacak… Bir ürünümüzün etken maddesini de biz üretiyoruz. Bitkisini yetiştirdik, bitkiden etken madde elde ettik. Ayrıca iki yeni ekstrakt ar-ge’si üzerinde çalışıyoruz. Türkiye’de bitkiden hammadde üretilmiyor. Bunun hayata geçmesi lazım. Gelecekte bitkisel hammadde üretimi konusunda iyi bir firma olabiliriz. 2020’de Türkiye’nin en büyük bitkisel ilaç üreten firması olmayı hedefliyoruz. 2018’de Bir fabrika planımız var ve ar-ge’ler tamamlandığında kendi ürünlerimizi kendimiz üreteceğiz. Pediatri konusunda, eczacılık konusunda daha aktif bir satış yapılanmasına girmiş bulunuyoruz.
Eczacılara yönelik eğitim programlarınız var mı?
Tabi ki. Eczanelerde ürün ve eczane satışı eğitimleri veriyoruz. Mart ayında “Eczanemi Yönetiyorum” Özlük Dosyası Temel Eğitimi, ENA Farma sponsorluğunda Ağaoğlu My City Otel Ümraniye’ de gerçekleşti. Pharmasia ekibinden 35 değerli eczacının katıldığı eğitimde eczane yönetimi ile ilgili detaylı bir sunum gerçekleştirdi. “Özlük Dosyası Temel Eğitimi” ile birçok yeni bilgi edinen eczacılarımız, eczane yönetimindeki önemli detaylar hakkında bilgi sahibi oldular. Eczacılarımızı Fitoterapi ve ENA Farma hakkında bilgilendirdim. Ürün müdürümüz de ürünlerimiz hakkında bilgiler verdi. Faydalı bir eğitim oldu. Ayrıca; “Sağlıklı Yarınlar” için blogger anneler ve anne adayları ile de bir buluşmamız oldu.
Biraz da ekibinizden bahseder misiniz?
Ekibimize büyük önem veriyoruz. Onlar işin kalbinde aslında. Şu anda 28 çalışanımız var. 2017’de ekibimizi biraz daha büyütmeyi hedefliyoruz. Hem yönetim kısmında hem işin bilimsel kısmında 5 danışman ile çalışıyoruz. Bu da profesyonelliğe olan gönüllülüğümüzün en büyük göstergesi. Ürünlerimize Türkiye’nin tamamında erişilebilir. Çalışanlarımızın kalitesini artırmak hem de çalışanlarımız aracılığıyla eczanede nihai tüketiciye ürünlerimizin daha iyi tanıtılması konusundaki kaliteyi ve son tüketiciyi eczaneye yönlendirmek için reklam çalışmalarını arttırmaya gönüllülüğümüz yüksek. Teknisyen eğitimlerimiz ve eczacılara yönelik eğitimlerimiz planladığımız projeler içerisinde devam ediyor olacağız.
